انجمن مهندسی آب استان فارس

اَرسَنجان (به پارسی میانه: ارسنگان ) (نام دیگر ارژنگان می‌باشد. با توجه به اینکه که در جنگلهای این شهر درختان ارژن بسیاری از قدیم بوده و هست و ضمناً نام شهر دیگری در استان فارس شبیه این نام موجود است. برخی بر این اعتقاد هستند که نام این شهر ارژنگان بوده که در تلفظ عربی به ارسنجان تغییر یافته) یکی از شهرهای استان فارس است و در فاصله ۱۲۰ کیلومتری شمال شرقی شیراز قرار دارد. این شهر در بخش مرکزی شهرستان ارسنجان قرار دارد.[۱] پیرامون ارسنجان را جنگلهای سرسبز بناب و کوه‌های سربلند با مناظر بدیع احاطه کرده‌است. از مناظر دیدنی ارسنجان می‌توان به جنگلهای سرسبز طبیعی بناب، فیجان، خلیل بگ، تنگ شکن و چشمه سارها ارتفاعات دال نشین کوه‌های قلات، دریاچه طشک، غار ضحاک، چشمه شیرخون، پیر باصفا، تک درخت روییده بر سنگ (مروارید سبز) و باغهای سرسبز شمال و غرب جنوب ارسنجان اشاره کرد. با توجه به اینکه آب بناب از وسط جنگل با پوشش کانال در تمام فصول سال جاری است مکان مناسبی جهت توسعه تفرجگاه می‌باشد. می‌توان گفت بهشتی زیبا و سرسبز با مردمانی گرم و مهماندوست و با آب و هوایی بسیار دلنشین است. قدمت این شهر به بیش از ۳۵۰۰ سال پیش برمیگردد.

وجه تسمیه

اسم اولیه این شهرستان ارسنگان بوده، که از دو بخش ارسن به معنای خوش آب و هوا و گان به معنای جا و مکان تشکیل شده. بعد از یورش اعراب به ایران و تغییر زبان ایرانیان نام این شهر به ارسنجان تغییر یافته‌است.

ویژگی های تاریخی

شهر ارسنجان در کتب گذشته همچون فارسنامه ناصری، آثار العجم فرصت الدوله شیرازی، بستان السیاحه زین العابدین صوفی، دائرهالمعارف علامه دهخدا از آن نام برده‌اند، اما تاریخ صحیح و دقیقی که بتوان بر آن استناد جست و سال بنای این شهر را دانست در دست نیست.[نیازمند منبع]

شهرستان ارسنجان دارای چندین اثر باستانی، میراث فرهنگی و گردشگری مانند مسجد جامع، مدرسه سعیدیه، ایوان قدمگاه مربوط به دوره هخامنشی، قلاتخوار، جمال آباد، تل مهره‌ای (کمال‌آباد)، قصر منوچهر، مربوط به دوره ساسانی، تل تیموریان و تل کاخ، سد دختر، چشمه گمبان و…

شاعرانی چون میرزا محمود خان آغاز، میرزا مصطفی خان انجام، ناصر الدین خان سالار، سکینه آغازی ارسنجانی و دکتر مهدی حمیدی شیرازی از شاعران کهن ارسنجان هستند.

زبان ، فرهنگ و آداب و رسوم ، قومیتها

زبان مردم این شهرستان فارسی است. اقلیت ترک زبان نیز در منطقه خان آباد زندگی می‌کنند.

درختان و پوشش گیاهی ارسنجان

درختان این منطقه شامل درختان کهن بنه، الوک، بلوط، انجیر کوهی، گز، تنگز را شامل می‌شود و گیاهانی چون جاشیر، آویشن برگ پهن، آویشن برگ نازک، کنگر، قارچ کوهی (هکل و دنبل)، بن سرخ، پیازوک، پونه، نعنای وحشی، گل یخ، زعفران و بسیاری از این قبیل می‌باشد.

آثار تاریخی

از آثار تاریخی این شهرستان می‌توان به آثار زیر اشاره کرد:

تل تیموران
ایوان قدمگاه
قصر منوچهر
مدرسه سعیدیه ارسنجان
مسجد جامع

از دیگر آثار می‌توان به قلعهٔ گچی مربوط به زمان اسماعیلیه، آسیاب آبی تل سفید، تنوره و برج آسیاب ملکشاه و سد دختر نام برد.

جاذبه های گردشگری

از مناظر دیدنی ارسنجان می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

جنگل بناب
جنگل خلیل بیگ
منطقه فیجان
تنگ شکن
دریاچه طشک
غار ضحاک
طاق پیر با صفا
مروارید سبز ارسنجان
غار سیده خاتون
تل شرابی
تل شنی
تل روباهی

و باغ‌های سر سبز شمال، غرب و جنوب اشاره کرد.

ره آورد ارسنجان

از سوغات ارسنجان می‌توان اقلامی چون رب انار ارسنجان که زبانزد مردم در دنیاست را نام برد. از دیگر سوغات ارسنجان می‌توان از حلوای سین، آبنبات مشهور ارسنجان، زرد انار، سفیداب، بنه، اناردانه و تک یاد کرد.